Moodle is een open source online leeromgeving met vele mogelijkheden om rijke cursusomgevingen in te richten voor tijd- en plaatsonafhankelijk leren in zowel het onderwijs als bij opleidingen en trainingen.
Je kunt o.a. opdrachten, quizzen, chat, documenten, weblinks en video’s toevoegen aan je cursusomgeving, een discussie-omgeving in de vorm van een forum, en inmiddels kun je ook werken met een ‘berichtenstroom’, vergelijkbaar met Facebook. Hierdoor is Moodle ook uitermate geschikt voor social learning, zeker als je dat wilt integreren met andere soorten leeractiviteiten.
Wat is social learning?
Social learning betekent dat mensen van elkaar leren door met elkaar te verbinden, ideeën, kennis en inzichten uit te wisselen en door samen te werken. Dat kan via sociale media, maar ook gewoon face-to-face. De oorspronkelijke social learning theorie is afkomstig van Albert Bandura (1977). Hij geeft daarin aan dat mensen gedrag leren van hun omgeving door voordoen, observatie en imitatie. Social tools sluiten hier perfect bij aan omdat ze faciliterend zijn voor kennisdeling en het geven van feedback (via reacties). Bovendien is via social media ons sociale netwerk veel uitgebreider geworden dan alleen de mensen met wie we rechtstreeks contact hebben, waardoor er ook veel meer mogelijkheden zijn om te leren.
Een andere belangrijke reden waarom social learning tegenwoordig ‘hot’ is, is de actieve rol die deelnemers hebben. In plaats van alleen maar kennis tot zich te nemen via teksten, video’s of mondelinge overdracht, kunnen ze met medecursisten discussiëren, en tips en ideeën uitwisselen. Op deze manier hebben ze zelf meer inbreng en kunnen ze hun inzichten ook direct toetsen en verbeteren. Dat maakt deze manier van leren een stuk interessanter.
Bovendien heeft social learning een aardige ‘boost’ gekregen toen ook nog eens Charles Jennings het 70:20:10 model beschreef voor leren in organisaties, waarin hij aangaf dat (hoewel we de getallen niet strikt mogen nemen), we veel meer leren via social learning (20%) dan via training (10%).
Voor wie het zich afvraagt: die 70% staat voor leren in de praktijk, door ervaring op te doen en problemen op te lossen. 🙂
Een hype?
Nu ben ik volgens mij altijd redelijk sceptisch als het om nieuwe ‘hypes’ gaat, hoewel ik altijd wel erg nieuwsgierig ben naar de ervaringen. Van social learning denk ik echter niet dat het een hype is, maar echt een manier van leren die steeds meer zal worden toegepast. Niet alleen ‘gepland’, in het onderwijs en bij trainingen, maar juist ook bij het leren op de werkplek om meer kennisdeling te faciliteren.
Uiteraard betekent dit niet dat je alles kunt en moet leren via social learning. Het is één van de vele werkvormen die je als trainer kunt gebruiken.
Ik denk wel dat het belangrijk is dat zoveel mogelijk mensen kennismaken met social learning. Op die manier leer je namelijk hoe eenvoudig je zelf verbinding kunt maken met experts, vakgenoten en andere geïnteresseerden. De uitwisseling van kennis en inzichten en de onderlinge samenwerking aan ideeën en projecten zal daardoor exponentieel toenemen en dát is wat mij betreft dé reden waarom social learning zo belangrijk is.
Moodle en social learning
Bij social learning gaat het er dus om te verbinden met mensen van wie je nieuwe dingen kunt leren, inzichten en resources te delen, vragen te stellen, antwoord of feedback te geven en samen te werken.
Dit gebeurt zowel thuis als in organisaties, face-to-face, via social media of gefaciliteerd via een enterprise social network (zoals Yammer of Slack). Maar ook in trainingen kun je het faciliteren; gepland via discussieopdrachten, maar ook ongepland door de tools beschikbaar te stellen in een online leeromgeving en discussies te starten en te begeleiden (modereren). In Moodle heb je naast social tools ook allerlei andere tools ter beschikking om de leerdoelen van de training realiseren, van documenten, video’s en weblinks tot groepsopdrachten en opdrachten waarbij studenten elkaar beoordelen.
In de bovenstaande afbeelding zie je de indeling waarin je per onderwerp (maar het kan ook per week) de materialen, opdrachten, polls, quizzes en andere leeractiviteiten bij elkaar kunt zetten. Via het menu ‘Activities’ aan de linkerkant, kun je alle discussies, polls of opdrachten ook weer op één pagina terugvinden, en via de link ‘Participants’ aan de linkerkant (zie eerste afbeelding van deze blogpost), of via ‘Grades’, kun je alle bijdragen en ingeleverde opdrachten van een deelnemer bekijken. Er is overigens ook een Nederlandstalige versie van de hele Moodle-omgeving, en je kunt zelf bepalen welke namen je geeft aan de voorgedefinieerde rollen (student en docent kun je bijvoorbeeld hernoemen naar cursist en trainer).
Social Wall: Berichtenstroom in Moodle
In plaats van de indeling per onderwerp of week , kun je inmiddels ook de SocialWall-indeling gebruiken voor een cursusomgeving.
Dat is een tijdlijn met berichten die je kunt vergelijken met Facebook. Omgevingen zoals Yammer en Slack, die ik eerder al noemde (en in het onderwijs ook EdModo en GoogleClassroom), werken standaard met zo’n berichtenstroom, maar hebben veel minder mogelijkheden voor andere soorten leeractivteiten. Het mooie in Moodle is, dat je zelf kunt kiezen of je er gebruik van maakt, en daarnaast behoud je gewoon de mogelijkheid om alle andere leeractiviteiten en resources te gebruiken op de SocialWall. Een nadeel vind ik nog wel dat reacties niet dieper gaan dan twee niveaus, en dat je alleen het hoofdbericht kunt ‘liken’, maar niet de reacties.
Mobiele apps
Moodle heeft overigens ook een app voor Android en iOS, waardoor zowel trainers als cursisten ook via smartphone of tablet in de leeromgeving kunnen werken. Overigens past de webversie zich aan, aan de grootte van je browser, dus voor mobiel gebruik is het niet verplicht om de app te gebruiken.
Standaard cloud-versie of een eigen omgeving?
Moodle heeft tegenwoordig ook een standaard cloud-versie die je gratis kunt gebruiken, maar alleen voor kleine aantallen cursisten. Wil je naar een meer structurele oplossing waarin je alle tools kunt gebruiken en je eigen layout kunt instellen, installeer Moodle dan bij een webhost (meestal is hiervoor een heel eenvoudig installatieprogramma beschikbaar, net zoals voor bijvoorbeeld WordPress), of via een Moodle-aanbieder.
Moodle is en blijft een zeer interessante omgeving om te gebruiken, en door de open source strategie blijkt het toch steeds weer mogelijk om ook de nieuwste tools, technieken en formats erin te verwerken. Moodle is door de enorme hoeveelheid mogelijkheden helaas niet de eenvoudigste tool qua gebruik, maar met een testomgeving kun je eerst van alles proberen, en via de vele filmpjes op YouTube, de online documentatie en discussiefora wordt er heel veel kennis uitgewisseld over het platform. Hoe heet die manier van leren ook alweer…? 😉
Ik ben benieuwd naar je eigen ervaringen met Moodle en andere sociale leeromgevingen. Laat het weten door hieronder te reageren.
